غزل چهل و هفتم حافظ با مصرع «به کوی میکده هر سالکی که ره دانست» شروع می‌شود. در این غزل تعابیری وجود دارد که حافظ با به کارگیری اصطلاحات عارفانه نه تنها معانی لغوی زیبایی به ابیات داده بلکه خواننده آگاه به رموز عرفانی را جانی تازه می‌بخشد، اما با همه تعابیر عرفانی حافظ در بیت آخر بنا به مصلحتی از پادشاه وقت خود یاد می‌کند. شرح کامل تفسیر و معنی غزل 47 حافظ را در مجله ساتین مد بخوانید.
رفع مسئولیت: فال و طالع‌بینی صرفا جنبه سرگرمی دارد و پیشنهاد نمی‌کنیم مسیر زندگی خود را بر اساس فال انتخاب کنید.متن شعر غزل چهل و هفتم حافظ
به کوی میکده هر سالکی که ره دانست
دری دگر زدن اندیشه تبه دانست
زمانه افسر رندی نداد جز به کسی
که سرفرازی عالم در این کله دانست
بر آستانه میخانه هر که یافت رهی
ز فیض جام می اسرار خانقه دانست
هر آن که راز دو عالم ز خط ساغر خواند
رموز جام جم از نقش خاک ره دانست
ورای طاعت دیوانگان ز ما مطلب
که شیخ مذهب ما عاقلی گنه دانست
دلم ز نرگس ساقی امان نخواست به جان
چرا که شیوه آن ترک دل سیه دانست
ز جور کوکب طالع سحرگهان چشمم
چنان گریست که ناهید دید و مه دانست
حدیث حافظ و ساغر که می‌زند پنهان
چه جای محتسب و شحنه پادشه دانست
بلندمرتبه شاهی که نه رواق سپهر
نمونه‌ای ز خم طاق بارگه دانست
تفسیر و معنی غزل 47 حافظ
زمانی در زندگی خود به پیروز می‌رسی که دلت با خدا بوده و با تلاش و کوشش دل به دریا بزنی. ستاره اقبال تو بسیار درخشان است پس از رحمت خدا ناامید مشو. هر شکست مقدمه پیروزی است، از تجربه بزرگان در این راه استفاده کن.
از این شاخه به آن شاخه پریدن و هر روز دری را زدن به نفع تو نمی باشد. سعی کن با فکر باز و دقت و مشورت بسیار راه درستی را انتخاب کنی و در آن مسیر قدم برداری تا به موفقیت برسی. از بخت و اقبال خود شکوه مکن که همت را بیشتر شرط است تا قسمت. با همت فراوان و عزم راسخ قسمت را تغییر بده و اظهار عجز و ناتوانی مکن.
نتیجه تفال شما به غزل 47 حافظ
- این نیت نیاز به دو عامل اساسی دارد: الف) صبر و استقامت و پایداری و تحمل رنج و دوری. ب) توکل بر خدا و دعا و نیایش.
- فکر و اندیشه بلند شما قابل هرگونه تقدیر و تحسین است اما برای اجرای آن راه پر فراز و نشیبی درپی می باشد که امکان برخورد شما با مشکلات و سختیهای این نیت وجود دارد. لازمه موفقیت آن استقامت و پایداری و توکل است.
- حضرت حافظ در بیت آخر می فرماید: پادشاهی و بلند مرتبگی که نه آسمان را نمودار می سازد، از انحنای سقف اَرش عظمت خداوندی است.
- دوست عزیز، شما باید در وهله اول، از خدا بخواهید. پس به یکی از مشاهد متبرکه مشرف شو و در آنجا با خلوص نیت سوره مبارکه انمل را از آیه ۷۰ تا آخر سوره با حضور قلب و معنی بخوان و نذری هم بکن. حتماً گشایش حاصل شود.
- شما شخصی خوش برخورد، آداب دان، مهربان، سخاوتمند، مصمم و دلبریا هستید. متاسفانه به علت اینکه بی ریا و خالصانه به دیگران محبت می کنید، ارزش محبت شما را نمی شناسد و توجه نمیکنند ولی شما ناراحت نشوید. زمانه بد دوره ای است.
- کسی به شما وعده ای داده است. زیاد به سخن او توجه نکنید. زیرا او نمیخواهد آنرا انجام دهد.
- به آنچه داری، خوش باش. دیگران خیلی چیزها ندارند که شما بحمدالله صاحب و مالک آن هستید. شکر خدا را به جای آورید.
- شخصی بلند قد و سفیدروی که دست و پنجه ای دراز و بینی کشیده دارد، به شما حسودی می کند. از او دوری کنید.
- شما به راه خود ادامه دهید. بگذار حسودان هر چه می خواهند، فکر کنند. زیرا در آینده، انسان بسیار موفقی خواهید شد.
- راز دلتان را به هر کسی نگویید تا او را نمی شناسید. با او همدردی نکنید.
- می دانید برنده بیش از بازنده کار انجام می دهد و در انتها، باز هم وقت دارد اما بازنده همیشه آنقدر گرفتار است که نمی تواند به کارهای ضروری بپردازد. ان شاء الله شما درگروه برندگان هستید.
تعبیر کامل غزل 47 حافظ
به کوی میکده هر سالکی که ره دانست
دری دگر زدن اندیشه تبه دانست
هر راهرویی که در کوچه و محله میکده راه بلد بود، کوبیدنی دری بجز در میکده را فکر باطل و به‌کار نیامدنی می‌داند.
زمانه افسر رندی نداد جز به کسی
که سرفرازی عالم در این کله دانست
روزگار تاج قلندری و وارستگی بر تارک کسی می‌گذارد که سربلندی در این جهان را به این تاج افتخار وابسته دانست.
بر آستانه میخانه هر که یافت رهی
ز فیض جام می اسرار خانقه دانست
هرکس به درگاه میکده‌ی معرفت راه جست، با بهره‌یابی از جام باده به رازهای خانقاه که همان میخانه عارفان است پی برد.
هر آن که راز دو عالم ز خط ساغر خواند
رموز جام جم از نقش خاک ره دانست
کسی که به اسرار دو جهان از هفت خط جام معرفت پی برد، می‌تواند از نقش و نگار خاکِ راه نیز رازهای جام جهان‌بین جم را کشف کند.
خط ساغر: خط جام. مقصود هفت خط جام باده است که هرکدام نشان‌دهنده مرحله‌ای از کار و بار باده‌نوشی و ظرفیت باده‌نوش هستند. ادیب الممالک فراهانی آنها را به ترتیب در این بیت آورده است:
جور و بغداد و بصره و ازرق
اشک و کاسه‌گر و فرودینه
جام جم: جام جهان‌نمای جمشید. برای مطالعه بیشتر در این مورد به معنی بیت ششم از غزل شماره ۳۳ حافظ مراجعه کنید.
ورای طاعت دیوانگان ز ما مطلب
که شیخ مذهب ما عاقلی گنه دانست
از ما مخواه که جز به شیوه دیوانگان و از خودبی‌خود گشتگان طریق محبت طاعت و فرمانبرداری کنیم. چه پیر آیین عشق سودجویی و مصلحت‌اندیشی عاقلانه را گناه شمرده است.
دلم ز نرگس ساقی امان نخواست به جان
چرا که شیوه آن ترک دل سیه دانست
دل من از نرگس چشم ساقی برای پاس جان خود ایمنی نخواست، چون رسم و آیین آن چشمان سیاه زیبا را که بر عاشق خود رحمی نمی‌آورد، بازشناخته است.
ترک دل سیه: زیبای بی‌رحم، به استعاره مراد چشم یار. حافظ چشم یار را بارها به زیبایی سیاه‌دل تشبیه می‌کند. در بیت پنجم از غزل شماره ۱۲۷ حافظ گوید:
دیده‌ام آن چشم دل سیه که تو داری
جانب هیچ آشنا نگاه ندارد
ز جور کوکب طالع سحرگهان چشمم
چنان گریست که ناهید دید و مه دانست
چشمم هنگام سحر از جورِ ستاره اقبالم آنچنان گریست که حتی گریستن مرا ستاره زهره دید و ماه هم از آن باخبر گشت. این بیت صنعت مبالغه دارد.
حدیث حافظ و ساغر که می‌زند پنهان
چه جای محتسب و شحنه پادشه دانست
داستان حافظ و پنهانی باده خوردنش را نه تنها محتسب و شحنه فهمیده است بلکه شخص شاه هم از آن خبر دارد.
شِحنَه: داروغه و نگهبان.
بلندمرتبه شاهی که نه رواق سپهر
نمونه‌ای ز خم طاق بارگه دانست
(وصف شاه بیت قبل:) شهریاری والامقام که ۹ آسمان تو در تو را نموداری از انحنای سقف کاخ عظمت خداوندی می‌داند. «رَواق» ایوان و پیشخانه.
امیدواریم که از خواندن این غزل لذت و بهره کافی را برده باشید. خوشحال می‌شویم نظرات و خاطرات خود را در مورد غزل چهل و هفت حافظ از بخش دیدگاه‌ها با ما به‌اشتراک بگذارید.
