تفسیر و معنی غزل 91 حافظ: ای غایب از نظر به خدا می‌سپارمت

غزل 91 حافظ با مصرع «ای غایب از نظر به خدا می‌سپارمت» شروع می‌شود. در این غزل تعابیری وجود دارد که حافظ در ابیات ابتدای غزل به دوست داشتن ممدوح و همچنین جور یار اشاره می‌کند و می‌گوید هرگز تا زمان مرگ دست از دامان معشوق بازنخواهد کشید. او سعی خود را می‌کند که مهربانی را در دل محبوب نیز بوجود آورد. این غزل در غیاب شاه و به منظور تجدید ارادت و در صورت امکان کسب اجازه و موافقت برای رفتن نزد شاه سروده شده است. شرح کامل تفسیر و معنی غزل 91 را در مجله ساتین مد بخوانید.

متن شعر غزل 91 حافظ

تفسیر و معنی غزل 91 حافظ

نتیجه تفال شما به غزل 91

تعبیر کامل غزل 91 حافظ

این غزل را احتمالاََ خواجه به جای نامه برای جانانش ارسال کرده است و می‌فرماید:‌ ای جانان غایب از نظر، تو را به خدا سپردم؛ تو جانم را سوختی و آتش به جانم زدی، اما من با وجودِ این از جان و دل تو را دوست دارم. یعنی عاشقِ تو هستم و هرقدر هم که از تو جفا ببینم هیچ‌وقت خاطرم از تو ملال پیدا نمی‌کند چه دور از من باشی و چه نزدیکم باشی.

تا زمانی که دامن کفن زیر پای خاک نکشم یعنی تا نمیرم باور مکن که دست از دامن تو بردارم. خلاصه تا نمیرم عشق تو را ترک نخواهم کرد.

مِحرابِ ابروانت را به من نشان بده یعنی ابروانت را به من نشان بده تا هنگام سحر برای دعا دست بلند کنم و تو را دعا نمایم و دو دست خود را حمایل‌وار در گردنت اندازم تا از چشمِ بد دور باشی یا چشم بد از تو دور باشد. یعنی برای اینکه نظر نخوری، دو دست خود را بلند نموده دعایت می‌کنم و به جای حمایل بر گردنت می‌اندازم.

برای میسر شدن دیدار تو اگر به سویِ هاروت بابلی هم رفتنی باشم می‌روم و صد گونه جادوگری انجام می‌دهم تا که تو را بیاورم. خلاصه به هر وجهی که ممکن گردد برای دیدار تو سعی می‌نمایم و برای آوردن تو جدیت و کوشش می‌کنم ولو به سِحر و جادوگری که فی نفسه یک عملِ کفر و ضلالت است اقدام می‌نمایم.

یعنی اگر به هیچ وسیله نتوانستم تو را پیشِ خود آرم به وسیله جادوگری خواهم آورد. خلاصه خواجه به واسطه دوری از جانان شدت اشتیاق خود را عرض می‌نماید.

ای طبیبِ بی وفا می‌خواهم که در پیش روی تو بمیرم، از این بیمارت احوالی بپرس که در انتظار تو هستم. یعنی جان دادنم موقوف به عیادت تو است.

به امیدِ کاشتن تخمِ مهر در دلت، از اشکِ چشمم در کنارِ خود، راه صد جوی آب روان را سدَ کرده‌ام. یعنی از کثرت گریه در اطرافم، دریاچه‌ها تشکیل شده. به امید اینکه شاید تو شدت گریه‌ام را ببینی و به من رحم نمایی و نسبت به من تمایلی پیدا کنی.

خونم را ریخت و از غمِ عشق خلاصم کرد یعنی از غم هجران مرا نجات داد؛ و از این جهت ممنونش هستم. حاصل اینکه: کشتنم و از دستِ هجران خلاص کردنم را یک نوع منت برای جان خود می‌دانم.

این بیت تکرار مضمون بیت ششم است که می‌فرماید: مرادم از این سیلِ اشکی که از دیده‌ام جاری است این است که به وسیله آن، دلِ سنگِ تو را نرم سازم و در آن بذرِ محبت بکارم.

از کرم و لطفی که داری اجازه‌ام ده تا به نزدت بیایم، تا از سوزِ دل دم به دم به زیرِ پایت از دیده گوهر بریزم. یعنی به پایت بیفتم و اشکِ چشمم را نثارت کنم.

ای حافظ باده نوشی و محبوب دوستی و عیاری شایسته شأن و حالِ تو نیست. اگر چه کم و بیش از این کار‌ها می‌کنی، اما من همه این‌ها را ندیده می‌گیرم و تو را می‌بخشم و از گناه تو صرف نظر می‌کنم.

امیدواریم که از خواندن این غزل لذت و بهره کافی را برده باشید. خوشحال می‌شویم نظرات و خاطرات خود را در مورد غزل 91 از بخش دیدگاه‌ها با ما به‌اشتراک بگذارید.